Czym zajmuje się lekarz rehabilitant?
Specjalizacja rehabilitacji łączy w sobie wiele dyscyplin medycznych.
Jej głównym celem jest polepszenie naszej sprawności. Poprawa funkcji mięśni, ich elastyczności, wytrzymałości i siły, likwidacja przykurczów w stawach itp.
Ponadto celem nadrzędnym jest skuteczna walka z bólem, polepszenie krążenia obwodowego, wzmocnienie układu nerwowego,przyśpieszenie regeneracji troficznych i uszkodzonych tkanek, zwiększenie pojemności oddechowej i wiele innych.
Pragnę przypomnieć i podkreślić, że specjalizacja rehabilitacji jest interdyscyplinarna i łączy ze sobą wiele dziedzin medycyny. Jest próbą kompleksowej terapii z zakresu chorób wewnętrznych, głównie kardiologii, angiologii i diabetologii, następnie ma wspólne elementy diagnostyczne i terapeutyczne z reumatologią, neurologią, ortopedią, traumatologią oraz pediatrą ze szczególnym uwzględnieniem mózgowego porażenia dziecięcego, dalej chirurgią ogólną, dietetyką i innymi.
Do reformy ochrony zdrowia w 1999r. moja poradnia rehabilitacji stanowiła rodzaj poradni ogólnej leczącej narząd ruchu szeroko rozumiany z uwzględnieniem fizjologii i patofizjologii wszystkich układów w szczególności nerwowego, krążenia i oddechowego.
Po stworzeniu Kas chorych, a następnie Narodowego Funduszu Zdrowia każda z poradni specjalistycznych ma osobny zakres świadczeń i niestety jest on mniejszy aniżeli przed reformą np. większość podstawowych badań diagnostycznych może zlecić lekarz rodzinny, o które mogę postulować lub zlecić odpłatnie.
Swoje leczenie opieram na starannym wywiadzie i badaniu pacjenta. Bardzo ważne są badania dodatkowe. W tym miejscu apeluję do pacjentów, aby wszelkie zaświadczenia, badania laboratoryjne i diagnostyczne, karty informacyjne dotyczące ich stanu zdrowia przynosili na wizytę lekarską. Równocześnie stosuję farmakoterapię, leczenie dietetyczne, schematy odpowiedniego stylu i trybu życia, wspomagające leczenie zaopatrzenie ortopedyczne i inne formy terapii.
Rehabilitacyjne leczenie stosuje się przede wszystkim
w schorzeniach kostno-stawowych, mięśni, tkanki łącznej
i w chorobach układu nerwowego.
Z olbrzymiej listy chorób możemy wyliczyć: zmiany zwyrodnieniowe pierwotne, urazowe i wtórne kręgosłupa i stawów, różne zmiany zapalne kości, stawów i mięśni np. reumatoidalne zapalenie stawów, zespoły przeciążeniowe tkanek miękkich tzw. entezopatie, skoliozy, kyfozy i lordozy kręgosłupa (wady postawy), jałowe martwice kręgosłupa i stawów – choroba Sheuermana, Pageta i in., zmiany w krążkach międzykręgowych z dyskopatią, rwą barkową, międzyżebrową czy kulszową itd., choroba Bechterewa, kręcz szyi, kręgozmyk, sacroilitis, wady rozwojowe kręgosłupa, zapalenie pochewek ścięgnistych, ścięgien, więzadeł czy kaletek, stany po urazach stawów, kości, kręgosłupa, mięśni, nerwów i innych tkanek (złamania, skręcenia, zwichnięcia, zerwania i naderwania, zmiażdżenia), osteoporoza, ostrogi piętowe, bóle mięśni (mialgie), w tym często występujące nocne bóle łydek, bóle kości i stawów.
Do chorób układu nerwowego, które wymagają rehabilitacji możemy zaliczyć:
urazy czaszki, rdzenia kręgowego, nerwów obwodowych, stany po udarach krwotocznych i niedokrwiennych mózgu, stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona, drżenia samoistne, zaniki mięśniowe w chorobach układowych i innych, zaburzenia czucia, migreny i inne bóle głowy, uszkodzenie nerwów trójdzielnego, twarzowego, pozostałych czaszkowych czy obwodowych np. łokciowego, kulszowego, strzałkowego, miastenia gravis i wiele innych.
Należy też wspomnieć o wszelkich przeciążeniach i urazach zawodowych, ze szczególnym uwzględnieniem sportowców, gdzie brak rehabilitacji lub źle prowadzona prowadzi do wielu zaburzeń i dysfunkcji układu ruchu.
Poza tym zajmuję się leczeniem w chorobach metabolicznych – w otyłości, cukrzycy (bóle związane z polineuropatią, osteopatią i angiopatią cukrzycową), hiperlipoproteinemii (podwyższone wartości cholesterolu, trójglicerydów), stany po usunięciu czy radioterapii guzów onkologicznych, profilaktyką i leczeniem w chorobach układu krążenia (dusznica bolesna, stany po zawałach) i naczyń obwodowych (miażdżyca, żylaki, kruchość naczyń krwionośnych, obrzęki) i inne choroby.
I na koniec specjalista rehabilitacji zajmuje się każdym pacjentem wymagającym usprawnienia. Do tej grupy należą wcześniej nie wymienione dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, u których brak rehabilitacji skazuje je niezgubnie na trwałe kalectwo.
Rola, zatem lekarza rehabilitanta, często mało dostrzegana i zdarza się, że lekceważona przez innych lekarzy, jest duża. Śmiem twierdzić, że w niektórych przypadkach jest niezastąpiona. Brak, bowiem specjalistycznej opieki rehabilitacyjnej bywa przyczyną trwałego kalectwa lub znacznie go przyśpiesza.
Należy także wyraźnie powiedzieć, że źle prowadzona rehabilitacja, w tym dobór zabiegów fizjoterapeutycznych często przedłuża znacznie leczenie lub prowadzi do skutków podobnych, jakby jej w ogóle nie było. W dobie wyboru lekarza rodzinnego oraz specjalisty warto sądzę o tym wszystkim wiedzieć.
Szukasz pomocy?
Zapraszam do poradni rehabilitacyjnej Przychodni „Zdrowie”
w Oławie.
lek. med. Jacek Reichert, specjalista rehabilitacji medycznej